Er zijn zoveel maatschappelijke opvattingen over wat stress en burn-out zijn en hoe we zouden moeten reageren, dat we vaak geen openheid voelen om onze eigen worstelingen, kwetsbaarheden of zwakheden te delen.

Maar begrijp dat onder al die lagen je niet alleen bent, het is niet jouw schuld, en waarschijnlijk voelen veel andere mensen zich net zoals jij.

Het doel van het leven is niet om een leven zonder stress te leiden; biologisch gezien is dit onmogelijk. Het gaat erom een leven te leiden met gezonde, beheersbare stress, zodat stress je kan dienen in plaats van je te beschadigen.

Soorten Stress

Niet alle stress is hetzelfde. In feite zijn er twee soorten stress. Er is gezonde, productieve stress; in wetenschappelijke termen noemen we dat ‘adaptieve stress.’ Een nieuwe baan krijgen of een promotie maken, verliefd worden.

Gezonde stress beweegt je leven vooruit. Maar wanneer stress ongecontroleerd en ongetemd is, disfunctioneel en onproductief, dan gaat stress van adaptief naar maladaptief.

En die twee zijn heel verschillend als het gaat om de impact op je hersenen en lichaam. Onder normale omstandigheden worden onze hersenen geleid door de prefrontale cortex. Dat is het gebied direct achter je voorhoofd en dat gebied, de prefrontale cortex, regelt zaken zoals geheugen, planning, organisatie, vooruitdenkend strategisch denken.

Maar onder periodes van stress worden je hersenen geregeerd door de amygdala, en je amygdala is gefocust op overleven en zelfbehoud, of je vecht-of-vluchtrespons. Denk terug aan de tijd dat we allemaal holbewoners waren: je zou in het bos zijn en een tijger zien. Je kon de tijger bevechten of je kon vluchten.

De uitdaging nu is dat al onze tijgers in de moderne tijd voortdurend en chronisch aanwezig zijn. Rekeningen, relatiebeperkingen, werkbeperkingen of ouderschap. Al deze metaforische tijgers in de moderne tijd maken je stressrespons en de amygdala constant actief op de achtergrond.

Innerlijke Criticus en Veerkracht

Tijdens stress wordt je innerlijke criticus extra luid. Negatieve ervaringen blijven plakken in je hersenen, zoals klittenband, omdat je brein hyperalert is en je lichaam en geest je proberen te beschermen. Dit zorgt vaak voor een spanning tussen je innerlijke criticus en je gevoel van zelfbeschikking en zelfvertrouwen.

Je wilt nieuwe, belangrijke en spannende dingen in je leven kunnen doen, en door je stress te resetten, kun je die luidspreker uit de handen van je innerlijke criticus halen.

Er zijn veel misverstanden over hoe stress je beïnvloedt. Ongezonde, slecht beheerde stress kan aanvoelen alsof je geest beperkt wordt, omdat je in een schaarste mindset leeft.

Denk hieraan terwijl je je dag doorloopt, dat er waarschijnlijk evenveel goede als slechte dingen gebeuren. Het doel van het resetten van je stress is om negatieve ervaringen minder vast te laten kleven, en ze te veranderen van klittenband naar Teflon.

Neuroplasticiteit en Stress

Als je een gevoel van stress en burn-out ervaart, als die innerlijke criticus onophoudelijk in je oor fluistert, begrijp dan eerst dat je niet alleen bent en dat het niet jouw schuld is. Er zijn robuuste gegevens die aantonen dat vroege jeugdervaringen, met name ongunstige gebeurtenissen in de kindertijd, je stressrespons je hele leven tot in de volwassenheid kunnen beïnvloeden.

Maar het is ook belangrijk om de wetenschap van de hersenen te begrijpen. Vroeger dachten we dat je hersenen, wat je bij de geboorte had, wat je je hele leven zou hebben – het was als een echte grabbelton – maar nu leren we dat je hersenen in feite veranderen, groeien en zich aanpassen op basis van levensomstandigheden, situaties en stimulatie.

En door het proces van ‘neuroplasticiteit’ regenereren je hersenen voortdurend hersencellen en circuits. Dus als je een moeilijke jeugdervaring hebt gehad, als je trauma hebt ervaren en je stressrespons daardoor is beïnvloed, kun je na verloop van tijd met geduld en oefening een nieuw neuronaal pad creëren om je stress en burn-out te beheersen.

Oefeningen voor het Verminderen van Stress

Het is een misvatting om te denken dat je om je stress en burn-out te verminderen je hele leven moet omgooien. Dus hoe kun je je stress en burn-out resetten in het hier en nu, midden in je rommelige, overvolle en stressvolle leven?

Laten we beginnen met deze twee resets:

Ademhalingsoefening

De eerste is een ademhalingsoefening en de tweede is dankbaarheid. De reden dat je ademhaling zo’n goede eerste stap is, is omdat je ademhaling het enige fysiologische proces in het lichaam is dat zowel onder vrijwillige als onvrijwillige controle staat.

Dus je kunt je ademhaling gebruiken als een manier om verbinding te maken met je geest-lichaam verbinding, om het te begrijpen en het vervolgens later te beïnvloeden om je te dienen.

Dit is een oefening van drie seconden. Stop, adem en wees. Het eerste dat je gaat doen, is, wat je ook aan het doen bent, je gewoon stoppen. Neem een pauze en neem een moment rust. Vervolgens ga je ademen. Haal diep adem in en uit, en dan ga je zijn.

Grond jezelf gewoon in het hier en nu in het huidige moment. Wanneer je een gevoel van stress en burn-out hebt, voel je je vaak angstig, en angst is een toekomstgerichte emotie. Je zit op die trein van ‘wat als’-denken.

• Wat als dit niet goed gaat?
• Wat als ik faal?
• Wat als het een ramp is?

Het is al dat doemdenken. En stop, adem, wees haalt je uit dat ‘wat als’-denken terug naar ‘wat is’ – in het hier en nu in het huidige moment.

Dankbaarheid

Dankbaarheid is ook een zeer effectieve oefening. Wat je wilt doen is vijf dingen opschrijven waar je dankbaar voor bent en waarom.

De reden waarom dankbaarheid zo belangrijk is bij het herformuleren van je stress en burn-out is omdat het zich richt op een wetenschappelijk principe genaamd ‘cognitieve herformulering.’

Waar je je op richt, groeit. Een geschreven dankbaarheid oefening na 30, 60 en 90 dagen heeft aangetoonde effecten op het beheren van je stress, burn-out, stemming en veerkracht.

Vaak wanneer we een gevoel van stress, overweldiging en burn-out ervaren, zijn er dingen in onze externe wereld die gebeuren die buiten onze controle liggen, en dus voelen we ons vaak machteloos.

Leren hoe je je stress kunt beheren is een vaardigheid, net als fietsen; het is geen aangeboren ding waarmee we geboren worden.

Het is iets dat je je hersenen kunt leren doen, en het is iets dat je jezelf kunt leren doen. Je kunt je hersenen en lichaam herbedraden voor minder stress en meer veerkracht.

Ook lezen:

De Noodzaak van Alleen Zijn Tijdens Je Spirituele Reis

Waarom Mensen Liegen

Holisme Begrijpen – Een Gids Voor Een Holistische Levensstijl + 5 Belangrijke Tips

Stoïcisme Is Er Ook Voor Vrouwen: 7 Stoïcijnse Lessen Om Je Als Vrouw Te Verbeteren

Waarom Vergeten Wij Zo Snel Hoe Sterk We Eigenlijk Zijn?

Veelgestelde vragen

Wat is het verschil tussen gezonde en ongezonde stress?

Gezonde stress, of adaptieve stress, helpt je vooruit in het leven door uitdagingen te overwinnen. Ongezonde stress, of maladaptieve stress, is langdurig en schadelijk voor je gezondheid.

Hoe beïnvloedt stress de hersenen?

Onder stress wordt je prefrontale cortex minder actief en neemt de amygdala het over, wat zorgt voor een constante vecht-of-vluchtreactie.

Wat zijn effectieve manieren om stress te verminderen?

Ademhalingsoefeningen en dankbaarheid zijn bewezen methoden om stress te verminderen en veerkracht op te bouwen.

Emotionele intelligentie helpt je sterkere relaties op te bouwen, te slagen op school en werk, en je carrière en persoonlijke doelen te bereiken. Het kan je ook helpen contact te maken met je gevoelens, intenties om te zetten in actie, en weloverwogen beslissingen te nemen over wat voor jou het belangrijkst is.

Emotionele intelligentie wordt gewoonlijk gedefinieerd aan de hand van vier eigenschappen:

1. Zelfmanagement – Je bent in staat impulsieve gevoelens en gedragingen te beheersen, je emoties op gezonde manieren te beheren, initiatief te nemen, afspraken na te komen, en je aan te passen aan veranderende omstandigheden.
2. Zelfbewustzijn – Je herkent je eigen emoties en hoe ze je gedachten en gedrag beïnvloeden. Je kent je sterke en zwakke punten, en hebt zelfvertrouwen.
3. Sociaal bewustzijn – Je hebt empathie. Je kunt de emoties, behoeften en zorgen van andere mensen begrijpen, emotionele signalen oppikken, je sociaal op je gemak voelen, en de machtsdynamiek in een groep of organisatie herkennen.
4. Relatiebeheer – Je weet hoe je goede relaties kunt ontwikkelen en onderhouden, duidelijk kunt communiceren, anderen kunt inspireren en beïnvloeden, goed in een team kunt werken, en conflicten kunt beheersen.

Waarom is emotionele intelligentie zo belangrijk?

Zoals we weten zijn het niet de slimste mensen die het meest succesvol zijn of het meest vervuld in het leven. Je kent waarschijnlijk mensen die academisch briljant zijn en toch sociaal onbekwaam en onsuccesvol op het werk of in hun persoonlijke relaties.

Intellectueel vermogen of je intelligentiequotiënt (IQ) is op zichzelf niet genoeg om succes in het leven te bereiken. Ja, je IQ kan je helpen om op de universiteit te komen, maar het is je EQ dat je zal helpen de stress en emoties te beheersen als je voor je eindexamens staat. IQ en EQ bestaan naast elkaar en zijn het meest effectief als ze op elkaar voortbouwen.

Emotionele intelligentie beïnvloedt:

Je prestaties op school of op je werk. Een hoge emotionele intelligentie kan je helpen je weg te vinden in de sociale complexiteit van de werkplek, anderen te leiden en te motiveren, en uit te blinken in je carrière. Als het gaat om het peilen van belangrijke sollicitanten, vinden veel bedrijven emotionele intelligentie nu zelfs even belangrijk als technische bekwaamheid en gebruiken EQ testen voor ze mensen aannemen.

Je lichamelijke gezondheid. Als je niet in staat bent je emoties te beheersen, beheers je waarschijnlijk ook je stress niet. Dit kan tot ernstige gezondheidsproblemen leiden. Ongecontroleerde stress verhoogt de bloeddruk, onderdrukt het immuunsysteem, verhoogt het risico op hartaanvallen en beroertes, draagt bij tot onvruchtbaarheid, en versnelt het verouderingsproces. De eerste stap om je emotionele intelligentie te verbeteren is te leren hoe je met stress omgaat.

Je geestelijke gezondheid. Ongecontroleerde emoties en stress kunnen ook invloed hebben op je geestelijke gezondheid, waardoor je kwetsbaar wordt voor angst en depressie. Als je niet in staat bent je emoties te begrijpen, er comfortabel mee te worden of ze te beheersen, zul je ook moeite hebben om sterke relaties aan te gaan. Dit op zijn beurt kan je eenzaam en geïsoleerd laten voelen en eventuele geestelijke gezondheidsproblemen verder verergeren.

Lees ook: Bouwen aan een betere geestelijke gezondheid

Jouw relaties. Door je emoties te begrijpen en ze te beheersen, ben je beter in staat uit te drukken hoe je je voelt en te begrijpen hoe anderen zich voelen. Daardoor kun je effectiever communiceren en sterkere relaties smeden, zowel op het werk als in je persoonlijk leven.

Je sociale intelligentie. Afgestemd zijn op je emoties dient een sociaal doel, doordat het je verbindt met andere mensen en de wereld om je heen. Sociale intelligentie stelt je in staat vriend van vijand te onderscheiden, de belangstelling van een ander voor jou af te meten, stress te verminderen, je zenuwstelsel in evenwicht te brengen door sociale communicatie, en je geliefd en gelukkig te voelen.

Boeken Aanbeveling

Klik voor prijs bij Bol

Klik voor prijs bij Bol

Emotionele intelligentie opbouwen: Vier sleutelvaardigheden om je EQ te verhogen

De vaardigheden waaruit emotionele intelligentie bestaat kun je op elk moment leren. Het is echter belangrijk te onthouden dat er een verschil is tussen gewoon leren over EQ en die kennis in je leven toepassen. Alleen omdat je weet dat je iets zou moeten doen wil nog niet zeggen dat je het ook zult doen – vooral niet als je overweldigd wordt door stress, die je beste bedoelingen kan overstemmen. Om gedrag blijvend te veranderen op manieren die onder druk standhouden, moet je leren hoe je stress in het moment, en in je relaties, kunt overwinnen om emotioneel bewust te blijven.

De belangrijkste vaardigheden om je EQ op te bouwen en je vermogen om emoties te beheersen en contact te maken met anderen te verbeteren zijn:

1. Zelfmanagement
2. Zelfbewustzijn
3. Sociaal bewustzijn
4. Relatiebeheer

Emotionele intelligentie opbouwen, sleutelvaardigheid 1: zelfbeheersing

Om je EQ in te zetten, moet je je emoties kunnen gebruiken om constructieve beslissingen over je gedrag te nemen. Als je overspannen raakt, kun je de controle over je emoties verliezen en het vermogen om doordacht en gepast te handelen.

Denk aan een moment waarop stress je overweldigd heeft. Was het gemakkelijk om helder te denken of een rationele beslissing te nemen? Waarschijnlijk niet. Als je overspannen raakt, komt je vermogen om zowel helder te denken als emoties – die van jezelf en van andere mensen – nauwkeurig in te schatten in het gedrang.

Doe de Stress Test

Emoties zijn belangrijke stukjes informatie die je iets vertellen over jezelf en anderen, maar bij stress die ons uit onze comfort zone haalt, kunnen we overweldigd raken en de controle over onszelf verliezen. Met het vermogen om stress te beheersen en emotioneel aanwezig te blijven, kun je leren om verontrustende informatie te ontvangen zonder die je gedachten en zelfbeheersing te laten overheersen. Je zult in staat zijn keuzes te maken die je in staat stellen impulsieve gevoelens en gedragingen te beheersen, je emoties op gezonde manieren te beheren, initiatief te nemen, afspraken na te komen, en je aan te passen aan veranderende omstandigheden.

Sleutelvaardigheid 2: zelfbewustzijn

Hanteren van stress is slechts de eerste stap naar het opbouwen van emotionele intelligentie. De wetenschap van gehechtheid geeft aan dat je huidige emotionele ervaring waarschijnlijk een afspiegeling is van je vroege levenservaring. Je vermogen om kerngevoelens zoals boosheid, verdriet, angst en vreugde te beheersen hangt vaak af van de kwaliteit en consistentie van je emotionele ervaringen in je vroege leven. Als je primaire verzorger als zuigeling je emoties begreep en waardeerde, is het waarschijnlijk dat je emoties in het volwassen leven waardevolle troeven zijn geworden. Maar als je emotionele ervaringen als zuigeling verwarrend, bedreigend of pijnlijk waren, is het waarschijnlijk dat je geprobeerd hebt afstand te nemen van je emoties.

Maar in staat zijn je te verbinden met je emoties – van moment tot moment een verbinding hebben met je veranderende emotionele ervaring – is de sleutel tot inzicht in hoe emoties je gedachten en handelingen beïnvloeden.

Beleef je gevoelens die stromen, waarbij je de ene emotie na de andere tegenkomt terwijl je ervaringen van moment tot moment veranderen?

Gaan je emoties gepaard met lichamelijke gewaarwordingen die je ervaart op plaatsen als je maag, keel, of borstkas?

Beleef je afzonderlijke gevoelens en emoties, zoals boosheid, verdriet, angst en vreugde, die elk in subtiele gezichtsuitdrukkingen tot uiting komen?

Kun je intense gevoelens ervaren die sterk genoeg zijn om zowel je aandacht als die van anderen te trekken?

Let je op je emoties? Spelen ze een rol bij je besluitvorming?

Als een van deze ervaringen je onbekend voorkomt, heb je misschien je emoties “afgewezen” of “uitgeschakeld”. Om EQ op te bouwen – en emotioneel gezond te worden – moet je opnieuw contact maken met je kernemoties, ze aanvaarden en er comfortabel mee worden. Je kunt dit bereiken door de beoefening van mindfulness.

Mindfulness is de praktijk van het doelbewust richten van je aandacht op het huidige moment – en dat zonder oordeel. Het cultiveren van mindfulness heeft wortels in het boeddhisme, maar de meeste religies bevatten een soort gelijksoortige gebed- of meditatietechniek. Mindfulness helpt je preoccupatie met gedachten te verschuiven naar een waardering van het moment, je lichamelijke en emotionele gewaarwordingen, en brengt een ruimer perspectief op het leven. Mindfulness kalmeert en richt je, en maakt je daarbij meer zelfbewust.

Sleutelvaardigheid 3: sociaal bewustzijn

Sociaal bewustzijn stelt je in staat de voornamelijk non-verbale signalen die anderen voortdurend gebruiken om met je te communiceren te herkennen en te interpreteren. Deze signalen laten je weten hoe anderen zich werkelijk voelen, hoe hun emotionele toestand van moment tot moment verandert, en wat voor hen echt belangrijk is. Emotionele intelligentie bij autisme is bijvoorbeeld moeilijk te meten.

Wanneer groepen mensen gelijksoortige non-verbale signalen uitzenden, ben je in staat de machtsdynamiek en gedeelde emotionele ervaringen van de groep te lezen en te begrijpen. Kortom, je bent empathisch en sociaal op je gemak.

Mindfulness is een bondgenoot van emotioneel en sociaal bewustzijn

Om sociaal bewustzijn op te bouwen, moet je het belang van mindfulness in het sociale proces inzien. Je kunt immers geen subtiele non-verbale signalen oppikken als je in je eigen hoofd zit, aan andere dingen denkt, of gewoon wat aan het zonnen bent op je telefoon. Sociaal bewustzijn vereist je aanwezigheid in het moment. Terwijl velen van ons er prat op gaan dat we kunnen multitasken, betekent dit dat je de subtiele emotionele verschuivingen mist die in andere mensen plaatsvinden en die je helpen hen volledig te begrijpen.

• Je hebt eigenlijk meer kans je sociale doelen te bevorderen door andere gedachten opzij te zetten en je op de interactie zelf te concentreren.
• Het volgen van de stroom van andermans’s emotionele reacties is een geven-en-nemen proces dat van je vraagt dat je ook aandacht schenkt aan de veranderingen in je eigen emotionele ervaring.
• Aandacht schenken aan anderen doet niets af aan je eigen zelfbewustzijn. Door de tijd en moeite te investeren om echt aandacht aan anderen te besteden, krijg je daadwerkelijk inzicht in je eigen emotionele toestand en in je waarden en overtuigingen. Als je je bijvoorbeeld ongemakkelijk voelt als je anderen bepaalde opvattingen hoort verkondigen, heb je iets belangrijks over jezelf geleerd.

Sleutelvaardigheid 4: relatiebeheer

Goed met anderen samenwerken is een proces dat begint met emotioneel bewustzijn en je vermogen om te herkennen en te begrijpen wat andere mensen ervaren. Als emotioneel bewustzijn eenmaal in het spel is, kun je effectief aanvullende sociaal-emotionele vaardigheden ontwikkelen die je relaties effectiever, vruchtbaarder en bevredigender maken.

Zich bewust worden van hoe effectief je non-verbale communicatie gebruikt.
Het is onmogelijk te vermijden non-verbale boodschappen aan anderen te zenden over wat je denkt en voelt. De vele spieren in het gezicht, vooral die rond de ogen, neus, mond en voorhoofd, helpen je om woordeloos je eigen emoties over te brengen en ook om de emotionele bedoeling van andere mensen te lezen. Het emotionele deel van je hersenen staat altijd aan – en zelfs als je zijn boodschappen negeert, zullen anderen dat niet doen. Het herkennen van de non-verbale boodschappen die je naar anderen zendt kan een grote rol spelen bij het verbeteren van je relaties.

Gebruik humor en spel om stress te verlichten.
Humor, lachen en spel zijn natuurlijke tegengiffen tegen stress. Ze verlichten je lasten en helpen je de dingen in perspectief te houden. Lachen brengt je zenuwstelsel in balans, waardoor stress vermindert, je kalmeert, je geest scherpt en je empathischer wordt.

Leer conflicten te zien als een kans om dichter naar anderen toe te groeien.
Conflicten en meningsverschillen zijn onvermijdelijk in menselijke relaties. Twee mensen kunnen onmogelijk altijd dezelfde behoeften, meningen en verwachtingen hebben. Dat hoeft echter geen slechte zaak te zijn. Oplossen van conflicten op gezonde, constructieve manieren kan het vertrouwen tussen mensen versterken. Als conflicten niet als bedreigend of bestraffend worden ervaren, bevordert het vrijheid, creativiteit en veiligheid in relaties.

Auteurs: Jeanne Segal, Ph.D., Melinda Smith, M.A., Lawrence Robinson, en Jennifer Shubin

Ook lezen:

De A.D.H.D. Test

IJdelheid Test

Stress Test

CliftonStrengths Assessment

Vorm Voorkeur Test

Veelgestelde Vragen

Wat is een persoonlijkheidstest?

Een persoonlijkheidstest evalueert verschillende aspecten van je karakter en gedrag om inzicht te geven in je persoonlijkheidskenmerken. Deze tests kunnen helpen bij zelfontwikkeling en zelfbewustzijn.

Hoe kan ik mijn persoonlijkheid verbeteren?

Je kunt je persoonlijkheid verbeteren door bewust te werken aan zelfbewustzijn, empathie en communicatievaardigheden. Praktijk mindfulness, reflectie en het leren van feedback kan ook helpen.

Waarom is het belangrijk om je persoonlijkheid te kennen?

Het kennen van je persoonlijkheid helpt je om beter om te gaan met stress, effectievere relaties op te bouwen en betere beslissingen te nemen. Het kan je ook helpen om je persoonlijke en professionele doelen te bereiken.

Hoe wordt een persoonlijkheidstest gescoord?

Een persoonlijkheidstest wordt gescoord op basis van je antwoorden op verschillende vragen die specifieke persoonlijkheidskenmerken meten. De score geeft inzicht in je sterke en zwakke punten.

Wat zijn tekenen van een sterke persoonlijkheid?

Mensen met een sterke persoonlijkheid zijn vaak zelfbewust, kunnen goed omgaan met stress, tonen empathie voor anderen, communiceren effectief en kunnen conflicten constructief oplossen.

Ook lezen:

Stress Test

Libido Test Voor Mannen

Vorm Voorkeur Test

Persoonlijkheid Test

Sigma man Test

Veelgestelde Vragen

Wat is emotionele intelligentie?

Emotionele intelligentie is het vermogen om je eigen emoties en die van anderen te herkennen, begrijpen en beheersen. Het omvat zelfbewustzijn, zelfregulatie, motivatie, empathie en sociale vaardigheden.

Hoe kan ik mijn emotionele intelligentie verbeteren?

Je kunt je emotionele intelligentie verbeteren door bewust te werken aan zelfbewustzijn, empathie en communicatievaardigheden. Praktijk mindfulness, reflectie en het leren van feedback kan ook helpen.

Waarom is emotionele intelligentie belangrijk?

Emotionele intelligentie is belangrijk omdat het je helpt beter om te gaan met stress, effectievere relaties op te bouwen en betere beslissingen te nemen. Het kan ook je persoonlijke en professionele succes vergroten.

Hoe wordt emotionele intelligentie gemeten?

Emotionele intelligentie wordt vaak gemeten met vragenlijsten en tests die je vermogen om emoties te herkennen, begrijpen en reguleren evalueren. Voorbeelden zijn de EQ-i en de Mayer-Salovey-Caruso Emotional Intelligence Test (MSCEIT).

Wat zijn tekenen van hoge emotionele intelligentie?

Mensen met hoge emotionele intelligentie zijn vaak zelfbewust, kunnen goed omgaan met stress, tonen empathie voor anderen, communiceren effectief en kunnen conflicten constructief oplossen.